Trong giai đoạn đầu tìm hiểu về hành trì thiền, người ta thường đặt ra câu hỏi điển hình rằng: “Làm sao để đảm bảo việc hành trì đi đúng lộ trình?” Dựa trên những kinh nghiệm từ Ngài Mahasi bài giảng, vị thiền sư không đưa ra những định nghĩa giáo điều khó hiểu, mà tập trung vào một hướng dẫn vô cùng gần gũi: hãy tỉnh giác trước mọi hiện khởi của thân và tâm ngay lúc này.
Trong hệ thống Ngài Mahasi cho người mới, tu tập không đồng nghĩa với việc tìm kiếm những trải nghiệm thanh thản hay tĩnh mịch khác thường. Thiền là học cách thấy rõ. Mọi cử động của thân đều cần được nhận diện rõ rệt. Khi tâm trí vận hành ý tưởng, hãy tỉnh thức về điều đó. Lúc xuất hiện cảm giác bất an, hãy ghi nhận sự khó chịu đó. Chính sự hay biết này tạo nên nền móng cho trí tuệ phát sinh.
Bậc Thầy Mahāsi luôn dắt dẫn hành giả mới đi từ những tiền đề giản đơn nhất. Nhịp thở, đặc biệt là hiện tượng nhô lên và hạ xuống của bụng, được chọn làm đối tượng chính vì nó luôn hiện diện và dễ nhận biết. Khi sự ghi nhận “phồng, xẹp” được nối tiếp không gián đoạn, tâm trí sẽ từng bước giảm thiểu sự xao nhãng và đạt đến độ minh mẫn cao hơn. Lúc tâm rời khỏi bụng, hãy đơn giản ghi nhận “nghĩ” và quay lại vị trí cũ. Không nên nảy sinh tâm lý tự ti hay cố công lý giải.
Xuyên suốt nội dung các Ngài Mahasi bài giảng, Ngài nhấn mạnh rằng điều quan trọng không phải là thời gian ngồi thiền bao lâu, mà là chất lượng của sự hay biết trong tỉnh thức. Một vài khoảnh khắc tu tập chuẩn xác vẫn quý hơn nhiều tiếng đồng hồ mê mờ. Do đó, những người mới khởi sự không nên tạo áp lực quá lớn cho bản thân, mà hãy chú trọng vào việc duy trì thói quen và sự bền lòng.
Một nét đặc thù trong hệ thống Ngài Mahasi cho người mới nằm ở việc không khu biệt sự tu tập trong tư thế tọa thiền. Khi đi, biết đang đi; khi đứng, biết đang đứng; khi nằm, biết đang nằm. Thậm chí trong các hoạt động đời thường như ăn uống, làm việc nhà hay giao tiếp, miễn là duy trì được tỉnh thức, đó vẫn được tính là tu tập. Bằng cách này, thiền sinh sẽ từng bước làm quen với lối sống tỉnh giác ngay trong sinh hoạt.
Khi thực hành đúng theo get more info lời dạy trong Ngài Mahasi bài giảng, hành giả sơ cơ sẽ dần nhận ra một chân lý cốt lõi: mọi sự vật hiện tượng đều vận hành theo chu kỳ phát sinh và kết thúc. Cảm giác không ở mãi, suy nghĩ không ở mãi, cảm xúc cũng không ở mãi. Nhận thức này không phải kết quả của tư duy logic mà là từ sự chứng nghiệm thực tế. Nó góp phần làm tiêu tan sự clinging và những thói quen phản ứng của tâm ý.
Với những ai mới bắt đầu, lộ trình Ngài Mahasi cho người mới gợi mở là một lối về vô cùng vững chãi và thẳng thắn. Đừng vội vã tin tưởng, cũng đừng nôn nóng chờ đợi thành tựu. Hãy cứ hành trì chuẩn xác, ghi nhận kiên trì và để tuệ năng tự phát triển một cách tự nhiên. Đó là giá trị cốt lõi ẩn chứa trong các bài pháp giản đơn mà đầy triết lý của Ngài Mahāsi.